Korte Verhandeling Van God, De Mensch En Deszelvs Welstand - Kısa İnceleme

Kısa İnceleme hem Spinozanın eserleri içindeki yeri, hem de yazarının fikrî gelişimi açısından tartışmalara yol açan bir metin. Tartışmaları belirleyen kritik soru da şu: Kısa İnceleme hangi dilde, kim tarafından ve ne zaman yazıldı? Kısa İncelemenin doğrudan Spinoza tarafından yazıldığını ve okuru Etike götüren bir hazırlık metni olduğunu savunanlar olduğu gibi, tam tersini savunanlar da var. Ama ister doğrudan Spinozanın elinden çıkmış olsun ister onun tarafından yazdırılmış olsun, Kısa İnceleme, Etike ve diğer Spinoza eserlerine yeterince yakın. Üstelik, bu yakınlık ötesinde, kitap Spinozacılar açısından ilginç farklılıklar da sunuyor. Bir iddiaya göre, onu Spinoza eserlerinin geri kalanından ayıran yan, genç Spinozanın düşüncesinin olgunluk dönemi Spinozasının dindışı düşüncesine göre Hıristiyan ögeler taşıması. Başka bir farklılık ise Kısa İncelemenin Spinozanın eserlerinde bir edebi-felsefi tür olarak ilk ve son kez yer alan iki Söyleşiyi içermesi. Bazı araştırmacılar için bunlar, Spinozanın başlangıçta İtalyan Rönesansının natüralist ve mistik panteizmine yakın olduğunun ve olgunluk dönemi Spinozacılığının da neoplatonizm etkileri taşıyan bir düşünceden geldiğinin kanıtı. Bu edisyon öncelikle S. Shirleynin (Spinoza, Complete Works, 2002) ve E. Curleynin (Collected Works of Spinoza, 1988) İngilizce çevirilerine dayanmaktadır.