Görsel Folklor ve Fotoğraf - Ayşe Uğureli - Paradigma Akademi Yayınları

Kültürün görsel ifadesi, insanlık tarihinin en eski anlatı araçlarından biridir. Mağara duvarlarından kil tabletlerdeki figürlere, fresklere ve nihayet fotoğrafin icadına kadar uzanan görsel ifade formları her toplumun kültürel kodlarını, değerlerini ve inançlarını görünür hale getiren unsurlar olarak işlev görmüştür. Her bir görüntü, içinde yaratıldığı toplumun kültürünü, yaşam tarzını ve dünya görüşünü yansıtır.
Görsellerin farklı işlevlerle kültür bilimlerine dahil edilmesi, antropoloji ile başlar. Zamanla kültür bilimlerinde yaygın olarak kullanılır. Antropoloji, etnografya ve sosyolojide görseller üzerinden teoriler üretilmiş ve çalışmalar bu teoriler zemininde yapılmıştır. Bu disiplinler, görsel ifadenin toplumsal kimlik, hafıza ve kültürel değerlerle olan bağını ortaya koyarken görsel folklor da halk kültürüne benzer amaçlarla yaklaşmayı hedeflemiştir. Kültür bilimlerine bakıldığında antropolojinin görselleri kullanımı ile başlayan bu sürecin; folkloru, diğer bilim dalları kadar beslemediği ve folklorun, diğer kültür bilimlerinin görsel kullanımı deneyim ve yöntemlerinden faydalanarak çalıştığı görülecektir. Bunun sebebi görsellerin kültür bilimlerinde kullanımlarının hem disiplinlerarası çalışmaya yatkınlığı hem de tartışmaların odağında, ortak yöntemlerin öne çıkarılmasına yönelik bakış açılarının olması yatmaktadır. Bu çalışma, mevcut bilimsel zeminde, görsel folklorun sınırlarının ne olduğunu sorgulama denemesi olarak konuya teorik bir bakış açısı getirme amacıyla ortaya çıkmıştır, bu bakımdan alanında ilk ve özgün bir eser niteliğindedir.