Kadınların İbadetlerdeki Farklılıkları ve Sebepleri - Sıtkı Beydilli - Fecr Yayınları

İnsanla ibadet arasında yakın bir ilişki vardır. Kulun yaratıcıya imandan sonra ilk görevi olan ibadet yapma sorumluluğunda insanın kadın veya erkek olması arsında fark yoktur. Ancak mükellefin kadın ve erkek olması bazı ibadetleri ifada hüküm farklılığını netice vermiştir. İbadetlerde kadınların erkeklerden farklı oldukları hükümlerin tahlifini konu aldığımız bu çalışmamızda “namaz, oruç-itikâf, zekât-fitre, hac ve kurban” ibadetleri konumuz açısından değerlendirmeye tabi tutulmuştur.

İnsan ve ibadet ilişkisini ele aldığımız birinci bölümde insan için ibadetin önemi, ibadet yapmanın sebep ve neticeleri, ibadetin teşri’ kaynakları ve içtihadın ibadetlerdeki yeri, yaratılışta ve kullukta kadın ve erkeğin durumu ele alınmıştır. Kadının ibadetlerde erkeklerden farklı hükümlere tabi olmasının akli ve nakli delilleri bu bölümde tartışılmıştır. Bu sebeple çalışmamızda önemli bir yere sahip olan bu bölüm daha sonraki dört bölümün ilmî zeminini oluşturucu niteliktedir. İkinci bölümde namaz, üçüncü bölümde oruç, dördüncü bölümde zekât ve kurban, beşinci bölümde ise hac ibadetinde kadınlarla ilgili farklı hükümler ele alınmış ve bu farklılıklara mezheplerin yaklaşımları incelenmiştir.

Çalışmamızda kadın ve erkeğin yaratılıştan gelen biyolojik ve psikolojik farklılıklarının, onların dünyevî görevlerinde olduğu gibi ibadetlerinde de belirleyici nitelikte olduğu tespit edilmiştir. Cinsiyet farklılığının ibadetlerin esasında değil tatbikinde etkili olduğu, kadın ve erkeğin her konuda eşit değil ancak eşdeğer olduğu sonucuna ulaşılmıştır.