Kültürün Hamalları - Şahbender Çoraklı - Çizgi Kitabevi Yayınları

“İki dil, iki kültür, aynı insanlık hâlleri.”

Atasözleri, yalnızca sözel kalıplar değil; kültürlerin zihinsel haritasını çizen, tarihsel belleğini taşıyan ve toplumsal değer sistemlerini şekillendiren anlam yoğunluklarıdır.

Kültürün Hamalları: Türkçe ve Almanca Atasözlerinde Toplumsal Bellek, sözlü kültürün en rafine ürünlerinden biri olan atasözlerini karşılaştırmalı bir perspektifle ele alarak, iki farklı kültürel evrende şekillenen zihniyet yapılarını analiz etmektedir. Türkçe ve Almanca atasözleri; aile, dostluk, emek, sabır, zaman, kader, doğa gibi temalar etrafında incelenmiş; her bir sözün taşıdığı değer, norm ve düşünce örüntüsü, toplumsal bellek bağlamında yorumlanmıştır.

Eser, yalnızca tematik bir analiz sunmakla kalmaz; aynı zamanda Doğu ve Batı kültürel kodlarının karşılaştırmalı çözümlemesini, atasözlerinin çevirisinde yaşanan dilsel ve kültürel dönüşümleri ve çevirmenlerin üstlendiği kültürel aracılık rolünü de tartışır. Böylece, atasözleri hem kültürel sürekliliğin hem de kültürlerarası etkileşimin birer aracı olarak ele alınır.

Bu kitap, atasözlerini folklorik bir malzeme olarak değil, kültürel birer bellek taşıyıcısı, toplumsal zihniyetin yoğunlaştığı birer düğüm noktası olarak değerlendirir. Dil, bu yaklaşımda yalnızca bir ifade aracı değil; kültürün taşıyıcısı, şekillendiricisi ve aktarıcısı olarak konumlanır.

Kültürün Hamalları, sözlü kültür ile yazılı analiz arasında köprü kurarak, dil ile kültür, bellek ile kimlik, atasözü ile toplumsal yapı arasındaki dinamik ilişkiyi gözler önüne seren disiplinlerarası bir çalışmadır.