Aile ve Dini Rehberlik Bürolarında Dini Danışmanlık ve Rehberlik Uygulamaları

Bu araştırma, dini ve psikososyal boyutları olan sorunların getirildiği Aile ve Dini Rehberlik Bürolarında gerçekleşen yardım ilişkilerini, dini danışmanlık ve rehberlik açısından değerlendirmek üzerine kurgulanmıştır. Alanyazında, Aile ve Dini Rehberlik Bürolarında gerçekleşen görüşmeleri danışmanlık ilkelerine uygunluk esasına göre irdeleyen çalışmaların yetersiz oluşu, bu araştırmanın en önemli gerekçesini oluşturmaktadır. Bu gerekçe doğrultusunda 2016 yılında tamamlanan araştırmamızın kitaplaştırılması ve böylece adı geçen bürolarda çalışan dini danışmanlarımıza faydalı olması amaçlanmıştır.

Biz bu araştırmada, bu bürolara danışanların sorularıyla beraber hangi psikososyal sorunları görüşmeye getirdiğini ortaya çıkarmaya ve sorun-sunulan hizmet odaklı değerlendirmelerde bulunmaya çalıştık. Bunun için Aile ve Dini Rehberlik Bürolarına başvuran danışanların yönelttiği soruların işlendiği kartekslerden ve bu sorulara verilen cevapların yer aldığı dokümandan faydalandık.
Araştırmamız dört bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde araştırmanın konusu ve problemi, araştırmanın amacı, araştırmanın önemi dile getirilmiş, araştırmada kullanılan yöntem anlatılmıştır.

İkinci bölümde araştırmanın kuramsal çerçevesi oluşturulmuştur. Bunun için ilk olarak din ve insan ilişkisi konu edilerek, insanda bulunan inanma ihtiyacından ve bu ihtiyacın karşılanmasının bireyin iyilik haline kavuşmasında önemli bir kaynak oluşturduğundan, iyilik hali ile din arasındaki pozitif ilişkiden bahsedilmiştir. Ayrıca başa çıkma ve dini başa çıkma kavramları üzerinde durulmuştur. İkinci adımda psikolojik yardım meslekleri içinde disiplinlerarası bir konumu olan dini danışmanlığın ne olduğu, gelişimi, kültüre duyarlı psikolojik danışmanlıkla ilişkisi ve gerekçesi anlatılmaya çalışılmıştır. Ayrıca Diyanet İşleri Başkanlığının dini danışmanlık ve rehberliği konu edinen çalışmalarına değinilmiştir. Son olarak dini danışmanlık ve rehberliğin uygulama alanı olarak Aile ve Dini Rehberlik Bürolarından bahsedilmiş, Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı olan bu büroların kuruluş ve görevleriyle ilgili bilgi verilmiştir.

Üçüncü bölüm bulgular, tartışma ve yorumdan oluşmaktadır. Bu bölümde adı geçen bürolara danışanların getirdiği dini soruların hangi psikososyal sorunları barındırdığı incelenmiştir. Bunu takiben bu soruların yöneltildiği büro görevlilerinin, danışanlara ve onların sorunlarına yaklaşımı değerlendirmeye alınmıştır. Büro görevlilerinin danışanları anlamak, sorunlarını çözmek amacıyla geliştirdikleri tutum ve davranışlar tartışılmış ve bu doğrultuda Aile ve Dini Rehberlik Bürosu görevlilerince dini danışmanlıkta kullanılabilecek bazı yöntem ve tekniklere yer verilmiştir.

Dördüncü bölüm sonuç ve öneriler bölümüdür. Bu bölümde Aile ve Dini Rehberlik Bürolarında gerçekleştirilen dini danışmanlık ve rehberlik hizmetlerinin sistematik hale gelmesi gerektiğine dikkat çekilerek mevcut durumu iyileştirmeye dönük bir takım öneriler getirilmiştir.